Instalacje fotowoltaiczne – zabezpieczenia
O instalacjach fotowoltaicznych mówi dziś z zachwytem cały świat, a przedsiębiorczy Polacy zdecydowanie płyną z nurtem i chcą skorzystać z dobrodziejstw, jakie wiążą się z ich użytkowaniem. To rozwiązanie ekologiczne i ekonomiczne, niezwykle przyjazne zarówno dla środowiska naturalnego, jak i kieszeni klientów. Nic więc dziwnego, że ci ustawiają się w długich kolejkach do firm, które oferują montaż instalacji fotowoltaicznych. Dzięki instalacji fotowoltaicznej o wysokich rachunkach, np. za prąd, można zapomnieć na długie lata, a podczas zasłużonej emerytury cieszyć się dopływem darmowej energii. Aby jednak wszystko poszło zgodnie z planem, jeszcze na etapie powstawania projektu należy pomyśleć o kilku ważnych zagadnieniach. Jednym z nich są niewątpliwie zabezpieczenia instalacji fotowoltaicznej – przed skutkami błędów ludzkich, wad fabrycznych, trudnych warunków atmosferycznych itp. Od jakości i wykonania tego typu zabezpieczeń zależy bezpieczeństwo użytkowników budynku oraz całej konstrukcji, dlatego warto zwrócić baczną uwagę na ten aspekt inwestycji w solary dachowe. Dopracowanie i dopilnowanie strony technicznej jest niezwykle istotne – wówczas okresowe przeglądy będą nam niestraszne. Na co w szczególności warto zwrócić uwagę? Które zabezpieczenia instalacji należą do tych najbardziej kluczowych? Co możemy zrobić my sami, aby zminimalizować ryzyko i zwiększyć bezpieczeństwo instalacji pv, nie będąc specjalistami w zakresie elektryki?
Kolektory słoneczne – zabezpieczenia na wagę zdrowia i życia
Zabezpieczenia instalacji to coś, na czym zdecydowanie nie należy oszczędzać. Niestety, niektóre firmy zajmujące się projektowaniem i montażem instalacji fotowoltaicznych, licząc na szybki zarobek na modnej „zielonej energii”, temat bezpieczeństwa tworzonych systemów traktują z niewystarczającą uwagą. Po części wynika to z tego, że na rynku nastąpił prawdziwy wysyp firm instalujących panele fotowoltaiczne, w których widoczny jest niedobór pracowników o wystarczających kwalifikacjach w tym zakresie. Często mamy za to do czynienia z „fachowcami”, którzy, całkiem niedawno przekwalifikowali się z innych, mniej przyszłościowych zajęć czy zawodów. Dlatego podejmując decyzję o wyborze konkretnego wykonawcy, należy upewnić się, że mamy do czynienia z kadrą o wieloletnim doświadczeniu w branży; profesjonalnie wyglądająca strona internetowa tego nie gwarantuje. Niedopilnowanie tej kwestii może mieć, niestety, opłakane skutki, doprowadzając inwestora do ruiny finansowej, a także zdrowotnej – brak odpowiedniego zabezpieczenia instalacji może przecież skutkować np. zwarciem instalacji i groźnym pożarem, nawet całego budynku. Warto wiedzieć, że w przypadku powstania szkody ubezpieczyciel może odmówić wypłaty ubezpieczenia, jeżeli instalacja została wykonana z pogwałceniem obowiązujących przepisów prawa. Jeśli więc zaufamy niewłaściwej firmie, może nas to bardzo dużo kosztować.
Zabezpieczenia instalacji – dlaczego jeszcze warto
Pamiętajmy, że od zastosowanych zabezpieczeń zależą sprawność, wydajność oraz trwałość całej instalacji pv, a co za tym idzie – również nasz budżet domowy bądź firmowy. Dodatkowo warto mieć na uwadze, że w ogromnej większości przypadków system instalacji współpracuje z siecią elektryczną, do której podpięty jest szereg urządzeń, a te mogą boleśnie odczuć zawirowania w instalacji fotowoltaicznej. Niemniej, w przypadku najpowszechniej wybieranej instalacji on-grid trwałość komponentów jest wysoka – może sięgać nawet 40 lat! Cała instalacja, montowana zwykle na dachach, jest przecież z zasady wytrzymała na rozmaite warunki pogodowe, również te dość ekstremalne, co oznacza np. ostry mróz. Ważne jest jednak to, aby na bieżąco usuwać widoczne zanieczyszczenia (np. ptasie odchody, a także osłabiający wydajność paneli pył) czy też elementy (jak fragmenty gałęzi czy liście), które mogłyby doprowadzić do poważniejszej usterki. Aby temu zapobiec, warto zresztą powziąć pewne dodatkowe kroki.
Bezpieczeństwo instalacji fotowoltaicznej – o tym musisz pamiętać
Instalacja fotowoltaiczna to system, z którego będziemy korzystać przez długie lata; tę solidną inwestycję, należy otoczyć szczególną opieką i ochroną. Jeszcze na etapie jej planowania dobrze jest, najlepiej we współpracy z firmą montującą panele pv oraz dobrym elektrykiem, sporządzić listę wszelkich zagrożeń, jakie mogą doprowadzić do uszkodzenia albo nawet zniszczenia instalacji, oraz kroków, jakie należy uczynić, aby do tego nie dopuścić. Aby zachować spokój ducha, użytkując instalację fotowoltaiczną przez kolejne dekady, przed jej zakupem warto przede wszystkim zapoznać się z długością okresu gwarancji, ustaloną przez producenta. W razie pojawienia się problemów natury technicznej, do usunięcia awarii lepiej wezwać profesjonalistów – naprawianie ich na własną rękę może się źle skończyć. Kolejna sprawa to wybór właściwego dodatkowego ubezpieczenia instalacji fotowoltaicznej – takowe ma w swojej ofercie coraz więcej firm ubezpieczeniowych.
Szczególny nacisk powinniśmy położyć na zagrożenia natury technicznej, związane z niewłaściwym położeniem instalacji fotowoltaicznej, w tym z jej ochroną przeciwprzepięciową i odgromową. Wszystko powinno tam chodzić jak w zegarku, a aby tak się stało, konieczna jest precyzja i dokładność podczas montażu konstrukcji, a także wykonywanie prac z poszanowaniem wszelkich zasad, w tym obowiązującego prawa. Niezwykle ważne jest nawet to, w jaki sposób zostaną dokręcone śruby mocujące, np. falownika – należy stosować wyłącznie podany moment obrotowy, ponieważ zlekceważenie tego zalecenia może doprowadzić z jednej strony do powstania łuku elektrycznego, a z drugiej – do utraty gwarancji bądź też prawa do odszkodowania.
Techniczne zabezpieczenia instalacji
Do najważniejszych zabezpieczeń instalacji pv zaliczamy ograniczniki przepięć, różne rodzaje bezpieczników, a także instalacje odgromową oraz uziemiającą. Niezastosowanie się do wymogów technicznych związanych z projektem, montażem bądź też wykonaniem instalacji fotowoltaicznej może mieć tak poważne skutki, jak pożar skrzynki przyłączeniowej. Właśnie tak może skończyć się np. niewłaściwy montaż ograniczników. Jedną z podstawowych zasad jest to, że ograniczniki do strony prądu przemiennego nie powinny być stosowane po stronie prądu stałego.
Warto również zwrócić uwagę na to, aby w naszej instalacji nie stosować ograniczników przepięć dwupolowych, które nie dają ochrony przed zwarciem. Na rynku dostępne są oczywiście różne rodzaje ograniczników przepięć, np. takie z nowoczesnym bezpiecznikiem termicznym, skuteczne w ograniczaniu łuku elektrycznego. Mogą chronić system fotowoltaiczny np. przed przepięciami występującymi z powodu wyładowań atmosferycznych. Możemy kupić zarówno takie, które zabezpieczają instalację fotowoltaiczną zamontowaną na budynku, który posiada zewnętrzną instalację odgromową, jak i na takim, który jest jej pozbawiony. Warto dodać, że ograniczniki powinny być zastosowane nie tylko przy inwerterze, ale i przy modułach – w sytuacji jeśli dzieli je od falownika więcej, aniżeli 10 metrów. Należy również bezwzględnie pamiętać o zachowaniu odstępu bezpiecznego między instalacją odgromową a fotowoltaiczną.
Zabezpieczenia instalacji – przydatne porady
Jednak wybór właściwych ograniczników przepięć to dopiero początek. Warto pomyśleć również o zakupie wysokiej jakości elementów zabezpieczeń, jak topikowe wkładki bezpiecznikowe do modułów fotowoltaicznych, które chronią przewody w przypadku wystąpienia prądów zwarciowych. Pozwalają zachować płynną pracę całego systemu, jeśli dojdzie do uszkodzenia części powierzchni któregoś z modułów. Rozłączniki izolujące falownik, rozdzielnice przyłączeniowe do wielu rzędów modułów chroniące poszczególne obwody prądu to inne przykłady elementów zwiększających poziom bezpieczeństwa instalacji pv. Ważny jest nawet sposób układania kabli – przewody nie mogą być naprężone, narażone na kontakt z ostrymi powierzchniami itp.
Bezpieczeństwo instalacji fotowoltaicznej – zrób to sam
Aby wiedzieć, co i w jaki sposób powinno być wykonane przy planowaniu oraz zakładaniu naszej instalacji pv, warto zapoznać się z dostępną online publikacją „Fotowoltaiczny Dekalog Dobrych Praktyk. 10 Zasad Bezpiecznej Instalacji PV PPOŻ”, opracowaną przez Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej Polska PV. Znajdziemy tam wskazówki dotyczące różnych etapów montażu instalacji fotowoltaicznych, m.in. zasady posadowienia instalacji fotowoltaicznej na budynku – tak, by ograniczyć obszar ewentualnego pożaru. Kolejne ważne kwestie to np. konieczność użycia szybkozłączek certyfikowanych i sprawdzonych, w dodatku tego samego typu i producenta, a także prewencyjne wykonywanie pomiarów rezystancji izolacji – w celu wykrycia ewentualnych, potencjalnie groźnych uszkodzeń. Są tam również szczegółowe informacje na temat tego, jak należy prawidłowo układać kable i przewody na różnych typach dachów, a także lista narzędzi potrzebnych do właściwego montażu instalacji fotowoltaicznej oraz zestawienie częstotliwości i rodzajów zalecanych czynności serwisowych. Wspomniano tam nawet o możliwości wykorzystania badań termowizyjnych do wykrywania urządzeń generujących zbyt wysoką temperaturę – ze względu na nieprawidłowości w działaniu bądź montażu.